Een moderne damesschoen met stalen neus en een hak van drie centimeter, een sportieve lage schoen met penetratieweerstand en 3D-demping of een speciale laars met hittebestendige zool voor gieters en lassers. Dat zijn slechts drie van ruim 500 verschillende producten van ATLAS met hoofdkantoor in Dortmund-Wickede. "Met onze veiligheidsschoenen beslaan wij het volledige spectrum voor onze klanten uit de industrie. Zo stelt bijvoorbeeld een autoconcern heel uiteenlopende eisen aan veiligheidsschoenen, variërend van laswerkzaamheden, metaalverwerking, van montage en logistiek tot en met de kantoorruimten. Allemaal eisen waar wij aan voldoen", licht Hendrik Schabsky, CEO van ATLAS, toe. Het familiebedrijf dat al vijf generaties op rij door de eigenaren wordt geleid, produceert 2,6 miljoen paar schoenen per jaar. Dagelijks worden er zo'n 13.000 paar schoenen verkocht. Daarmee is ATLAS Schuhfabrik GmbH & Co. KG in Europa de toonaangevende fabrikant van veiligheidsschoenen die specifiek zijn voor de branche. Tot de klanten behoren gespecialiseerde handelszaken in heel Duitsland en tevens concerns en middenstandsbedrijven uit de auto-, bouw- en chemische industrie en ook energiebedrijven. ATLAS heeft in totaal ruim 1.600 medewerkers in dienst, waarvan 300 mensen in Dortmund.

Schoenzolen van beukenhout

In 1910 richtte Johannes Schabsky de ʽUnnaer Schuhfabrikʼ op. Daarmee legde de betovergrootvader van de huidige eigenaar Hendrik Schabsky de eerste steen voor de ATLAS schoenfabriek. Toentertijd produceerden 16 medewerkers overwegend veiligheidsschoenen voor de regionale mijnbouw en de staalindustrie. De dagelijkse productie bedroeg ongeveer 80 paar schoenen. "Schoenzolen voor gebruik bij hoogovens werden in die tijd van beuken gemaakt. De schoenen bestonden enkel en alleen uit een houten zool en twee leren onderdelen", vertelt de CEO.

In 1960 vierde het familiebedrijf met inmiddels ruim 60 medewerkers zijn 50-jarige bestaan. Per dag werden al 400 paar schoenen geproduceerd. Nog 14 jaar lang werd op de locatie Unna geproduceerd, voordat in 1971 de eerste steen werd gelegd voor de huidige schoenfabriek in Dortmund-Wickede.

Met de achteruitgang van steenkool en staal moest het bedrijf zich heroriënteren en concentreerde het zich op de belangen van de producerende industrie uit andere branches. Er werden nieuwe producten ontwikkeld voor klanten uit de auto-, bouw- en chemische industrie. In 1972 verhuisde de schoenfabriek van Unna naar Dortmund op de locatie ʽFrische Luft 159ʼ. ATLAS was een van de eerste bedrijven op het nieuwe industrieterrein Wickede-Süd. Na de dood van Hans Schabsky in 1971 zetten zijn echtgenote Christine Schabsky en later zijn zoon Werner Schabsky de zaken voort. Het bedrijf ontwikkelde zich succesvol en had al snel meer dan 100 mensen in dienst.

In 1979 kwam het tot een tragisch voorval, toen de fabriek tot de grond toe afbrandde. "Dat was een ramp voor de onderneming, en die konden we alleen met de allergrootste inspanning van het complete personeel te boven komen", zegt Werner Schabsky. Na een geslaagde heropbouw en nog verdere uitbreidingen in 2002, 2007, 2011 en 2020 beslaat het oppervlak van het hoofdkantoor vandaag ongeveer 60.000 vierkante meter.

ATLAS groeit ononderbroken. De afgelopen tien jaar heeft het bedrijf zijn omzet verdubbeld. Regelmatig wordt op het bedrijfsterrein in Wickede verder gebouwd. Pas drie jaar geleden werd een nieuwe hal in bedrijf gesteld. Momenteel, in de winter van 2020, wordt nieuwbouw 4.0 van ATLAS geopend. Het nieuwe terrein voor zo'n 60 medewerkers uit de eindmontage beslaat een oppervlakte van 3.500 m². Daarnaast worden sociale ruimten en nog meer kantoorruimte voor de binnendienst gebouwd, waarvan CO2-neutraal gebruik kan worden gemaakt. Moderne verwarmingsinstallaties zonder fossiele brandstoffen worden bij het dagelijks werk klimaatneutraal gebruikt. Wat betreft de verkoop werkt ATLAS in het hele land samen met gespecialiseerde handelszaken. Het bedrijf heeft bovendien filialen in Nederland, Denemarken, Hongarije en Polen. Daarnaast is het in alle Europese landen vertegenwoordigd. Het exportcijfer ligt bij ongeveer 25 procent.

„Elke leren hui, elk microvezelmateriaal, elke loopzool controleren wij zelf in onze bedrijven en we verwerken er alles zelf. Daardoor zijn we buitengewoon flexibel wat de productie betreft en kunnen we bij het afhandelen van orders ook pieken opvangen. Wij staan dicht bij het proces en dicht bij de klant. Zo kunnen wij innovaties snel realisieren, zelf testen en in onze productie implementeren.“

HENDRIK SCHABSKY | CEO, ATLAS

In 2015 heeft ATLAS als eerste fabrikant van veiligheidsschoenen een eigen app in de markt gezet. Met behulp van de app kunnen de voeten met de smartphone gescand en digitaal gemeten worden. Zo worden de exacte schoenmaat en -breedte bepaald. De passende schoenen uit het assortiment kunnen meteen worden uitgekozen en besteld. Terwijl vroeger schoenbreedtes en tussenmaten geen enkele rol speelden, biedt Atlas vandaag de dag 19 verschillende lengtes en vier verschillende breedtes aan. Werkschoenen nemen een belangrijke plaats in bij de preventieve gezondheidszorg van bedrijven. Goede schoenen dragen echter ook bij aan de motivatie en waardering van de medewerkers. "Wie goede schoenen aan de voeten heeft, gaat ook met een goed gevoel naar het werk", zegt Hendrik Schabsky.

Moderne veiligheidsschoenen moeten zo licht mogelijk zijn. Hiervoor heeft ATLAS een innovatief en universeel zoolsysteem van loop-, tussen- en inlegzool ontworpen, dat met behulp van een 3D-printer werd gevisualiseerd. Werknemers die de hele dag op de been zijn vinden het leuk als hun schoenen een prettig loopcomfort hebben. Voor de bescherming van de tenen hebben de experts ergonomisch aangepaste stalen resp. aluminium neuzen ontworpen. De vlakke neuzen in de schoen zijn aan de buitenkant nauwelijks zichtbaar en aan de binnenkant niet voelbaar. Atlas test hun breukvastheid in het eigen laboratorium.